„Klimat to ludzie a ludzie to klimat” - powiedział młody aktywista podczas debaty przeprowadzonej w ubiegłym roku w Koninie przez Młodych Ambasadorów Klimatu.
Zmiany
klimatu stanowią zagrożenie dla naszej planety ale również dla nas ludzi zamieszkujących
ją. Wzrost temperatur, ekstremalne zjawiska pogodowe, utrata bioróżnorodności i
inne skutki zmiany klimatu które mają ogromne konsekwencje dla ekosystemów
wpłyną również na nasze życie.
Czy zdajemy sobie sprawę ze zmian klimatu? Jakie odczucia
towarzyszą nam wobec tego tematu? A przede wszystkim, co możemy zrobić, aby
naprawdę zrozumieć i skonfrontować się z tym wyzwaniem?
Spot filmowy wykonany
przez Pawła Pachulskiego z White Crow Studio przy udziale Młodej Ambasadorki
Klimatu ze Stowarzyszenia M-LAB.
Odległy problem
Zdecydowana większość z nas spotkała się z pojęciem zmian klimatu - tak wynika z badań, które samorząd miasta przeprowadził w Koninie cztery lata temu. Jednak większość ludzi nie podejmuje i nie planuje podjąć działań. Tak, segregujemy już śmieci i odpady, ale czy to wystarczy? Problem zmian klimatu traktowany jest jako coś odległego. Podświadomie być może czujemy, że coś jest nie tak, bo rośnie nasze poczucie zagrożenia, ale chyba nie jesteśmy w stanie zrozumieć prawdziwą skalę problemu.
Rzeczywistość
Emisja gazów cieplarnianych (CO2) wzrosła prawie dwukrotnie i wynosi już ponad 400 ppm w porównaniu do 280 ppm w okresie przedindustrialnym. Średnia globalna temperatura wzrosła o około 1 stopień Celsjusza. Co może wydawać się niewiele, ale przy 2 stopniach Celsjusza z gleby uwolni się około 230 mld ton węgla - to więcej, niż całe Stany Zjednoczone wyemitowały w ciągu 100 lat. Oznacza to, że do 2100 roku poziom mórz będzie wyższy o 56 cm w porównaniu do obecnych poziomów, co spowoduje zalanie wielu terenów nadmorskich również w Polsce (Źródło: smoglab). Coraz powszechniejsze i bardziej destrukcyjne są ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak intensywne huragany, susze, powodzie i pożary. Jeżeli globalne ocieplenie będzie trwać bez ograniczenia, według szacunków Banku Światowego, do 2050 roku 216 milionów ludzi będzie migrować w obrębie swoich krajów w poszukiwaniu pracy, żywności i wody (Źródło: natoreview). Wzrost CO2 w powietrzu nie pozostaje też obojętny dla naszego zdrowia. W Polsce, z powodu zanieczyszczeń powietrza, rocznie umiera około 50 000 osób, a w całej Unii Europejskiej 400 000 osób. Przewiduje się, że do 2050 r. fale upałów będą przyczyną 120 000 zgonów rocznie w Unii Europejskiej. Na skutek przyszłych zmian klimatycznych blisko 132 milionów ludzi na świecie stanie w obliczu groźby głodu.
Fot. źródło NatoReview
Co zrobić?
Jak zatem doprowadzić do tego, by ludzie zrozumieli
znaczenie zmian klimatu? Edukacja i podnoszenie świadomości są kluczowe. Wciąż
jej za mało. Może personalizacja zagrożenia, czyli pokazywanie, jak zmiany
klimatu wpływają na naszą najbliższą okolicę, nasze domy, naszą rodzinę, pomoże
w zrozumieniu problemu? Takie tworzenie związków między codziennym życiem a
klimatem może być krokiem w kierunku zwiększenia naszej troski o planetę.
Ważny dialog
Debata, z której pochodził wspomniany na początku cytat, została
zorganizowana w formule Long table. To formuła dyskusji, w której każda z
przyglądających się osób ma możliwość zabrania głosu. Aby to zrobić trzeba
zająć miejsce przy stole, który znajduje się w centrum i wypowiedzieć się, czy
to werbalnie, czy też rysując, pisząc na stole. Taki sposób rozmowy pozwala
zatrzeć granice między widownią a uczestnikami dyskusji, a także na swobodne,
odważne wyrażanie siebie.
Debata została przeprowadzona zaraz po zakończeniu dużej
akcji klimatycznej podjętej przez Młodych Ambasadorów Klimatu w Koninie, której
bezpośrednio i pośrednio wzięło udział ponad 12.000 osób. Młodzi mieli już w
związku z tym sporo doświadczeń i wniosków na temat skuteczności i odbioru
prowadzonych przez siebie działań. Uczestniczyli w niej ich rówieśnicy - uczniowie
konińskich szkół, jak również nauczyciele, przedstawiciele spółek miejskich i
zastępca prezydenta miasta.
Wspólnie zastanawiali się, czy młodzi
walczący o klimat mają siłę przebicia do tego, żeby przekonać innych, by o
niego zadbać. Młodzi widzą, że ludzie nie chcą dopuścić do siebie, że coś jest
źle z klimatem, ponieważ jest on dla nich zbyt daleki a jego negatywnych konsekwencji
nie widać od razu. Również dlatego, że dbanie o klimat wiąże się w
wyrzeczeniami. Mamy utrwalone schematy zachowania, które trudno przełamać. Wpływanie
na ich zmianę jest trudne.
Młodym ludziom towarzyszą różne emocje z powodu zmian klimatu i działań człowieka: strach, złość, smutek, ból, poczucie winy. Ale to właśnie z tych emocji rodzi się też determinacja, mobilizacja i chęć działania. Mimo wyzwań, młodzi wierzą, że mogą przyczynić się do zmiany postaw i zachęcenia ludzi do troski o klimat i widzą w tym ogromną wartość. Nie zaprzestaną działań.
„Klimat obiecuje rozwój, mówi o przyszłości. Jego pogarszanie i walka o niego będzie inicjatorem wielu przełomowych zdarzeń, dlatego my młodzi tak się nim interesujemy” - powiedziała Młoda Ambasadorka Klimatu
„Klimat uczy nas szacunku do siebie samych” – napisał ktoś na stole.
Aby dokonać realnych zmian w postawach, nawykach i
zachowaniach ludzi, które przekształcą się w rzeczywiste a nie pozorowane działania
na rzecz zmniejszenia własnego śladu węglowego, niezbędne jest zaakceptowanie stanu
zagrożenia klimatycznego na poziomie osobistym a nie zaprzeczanie jego
istnieniu. Młodzi ludzie posiadają pasję i determinację potrzebną do
przekonania innych do podjęcia działań. Największym wyzwaniem jest budowanie w
nich poczucia sprawczości i takiego ich wzmocnienia, aby byli gotowi podejść do
dialogu z rówieśnikami, dorosłymi mieszkańcami, a także władzami samorządowymi
i politykami jako kompetentni partnerzy. Działanie na rzecz zmiany będzie
również wymagać od nich i od nas, dorosłych, dużej wytrwałości i cierpliwości,
ale są tego warte, ponieważ chodzi o naszą wspólną przyszłość, zdrowie i
bezpieczeństwo, zarówno nasze, jak i przyszłych pokoleń.
Debata „Czy jesteśmy
gotowi na zmiany klimatu?” w formule Long Table, 3.06.2022 r., w ramach
projektu Młodzi Ambasadorzy Klimatu w Koninie, Stowarzyszenie M-LAB
0 comments